Leavis, F.R. (1980). „Mass Civilization and Minority Culture” [w:] Storey, John (red.) Cultural Theory and Popular Culture. A Reader. Harlow: Pearson Prentice Hall.
Literatura tylko dla specjalistów. Dzieła z zakresu tzw. „wysokiej literatury” (takie jak Ulisses czy W stronę latarni), są czytane tylko przez małą wyspecjalizowaną publiczność i są mało dostępne i często niezrozumiałe dla osób, które uważają się za wykształcone.
„Minority culture”, kultura mniejszości, czy nawet kultura dla mniejszości. To kultura zarezerwowana dla specjalistów (w tym sensie, że tylko oni ją rozumieją i są w stanie w pełni docenić), którzy dbają o utrzymywanie tradycji i którzy definiują czym jest dobra i zła literatura, ustalając jej kryteria oceny. Istnieje także niewielka grupa odbiorców, skupiona wokół specjalistów, która te sądy wartościujące przyjmuje za pewniki. Specjaliści, są także w stanie rozpoznać kim są kontynuatorzy wielkich twórców literatury w danym okresie historycznym i dzięki temu zapewniają ciągłość i trwałość wybranych tradycji literackich.
Bulimia informacyjna. Leavis za T.S. Elliotem uważa, że w dobie saturacji informacjami i poszerzenia spektrum wiedzy (oraz jej niejednorodności) tworzą się specjalizacje i nie jesteśmy w stanie sprostać ideałowi wszechstronności wiedzy.
Ograniczona grupa krytycznych czytelników. Leavis stwierdza, że bardzo ograniczona mniejszość czytelników lub odbiorców kultury jest w stanie odnaleźć się w dojmującej liczbie produktów kultury. Leavis postuluje istnienie takiej literatury, która spełniałaby wymagania standardów „wysokiej”, a jednak była przystępna dla większej ilości czytelników.
Książka może opowiadać ciekawą historię i być atrakcyjna dla czytelników zachowując wartości dobrej literatury. Rekomendowanie książek przez bardzo wyspecjalizowanych, pedantycznych krytyków niesie ze sobą ryzyko, że zostaną one przychylnie przyjęte przez szerszą publiczność.
Krytyka literacka a sukces czytelniczy. Według Leavisa istnieją arcydzieła literackie, które ukonstytuowały się jako takie zarówno poprzez sukces wśród publiczności jak i dzięki uznaniu krytyki. Leavis sugeruje, że samo uznanie krytyki nie gwarantuje sukcesu czytelniczego. Gwarantuje jedynie sukces wśród kulturowej mniejszości.
Niedostępność literatury pozytywnie ocenionej przez krytykę wśród osób wykształconych. Leavis zwraca uwagę na fakt, że poklask krytyki literackiej nie czyni dzieła bardziej przystępnym i popularnym nawet wśród wykształconych czytelników. „Mniejszość została odcięta jak nigdy dotąd od sił, które rządzą światem”. Sugeruje, że nie chodzi tyle o to, że władza i autorytety nijak się mają do kultury, lecz iż cywilizacja coraz bardziej oddala się i staje się wroga kulturze.
Przyszłość kultury: Leavis zadaje pytanie o to czy należy przestać utyskiwać na przyszłość kultury. Sugeruje, że płonną jest nadzieja, iż w ramach kultury zachowane zostanie to, co uznawane jest za najbardziej wartościowe. Jego propozycja to bycie otwartym na komunikację z przyszłością.
[notatka ze spotkania zespołu badawczego APENH dnia 08.04.2020 r.]
